Waarom?
Voor het antwoord op de vraag waarom, verwijzen we graag naar de ambities van het project zoals deze omschreven zijn in de selectie- en gunningsleidraad:
Meer doen met minder ruimte. Dorpen staan vandaag de dag voor zeer uiteenlopende uitdagingen, sommige ruimtelijk, andere sociaal-economisch of klimatologisch. Een multifunctionele benadering van ruimte dringt zich op. De ruimte moet slim, kwaliteitsvol en efficiënt worden ingericht. Daarom streven we naar kernversterkende projecten die gericht zijn op het uitbouwen van een omgeving op mensenmaat.
De ontwikkeling van de strategische site, gelegen aan de Melkerijstraat en de Grote Kerkstraat in het centrum van Kinrooi, biedt opportuniteiten om op een kwaliteitsvolle wijze bij te dragen aan de versterking en bloei van het dorpscentrum. We opteren hier een kernverdichting op maat van het dorp, zodanig dat er een voldoende aangepast en betaalbaar woonaanbod ontstaat met daarbij een levendige mix van activiteiten in de kern. De doelstelling van een gevarieerd woonaanbod is om een diverse bevolkingssamenstelling aan te trekken en te behouden: demografisch, economisch, socio-cultureel,... Daartoe moet voor elke groep woningen aangeboden worden die hen toestaan een maximale leef- en woonkwaliteit te bereiken aan een voor hen haalbare prijs. We gaan ook op zoek naar een verzorgende en bedrijvige dorpskernverdichting, waar niet enkel gewoond wordt, maar ook gewerkt, gebouwd, gehandeld, gemaakt, geleerd, verzorgd en gespeeld.
Op de voorgestelde locatie is er ruimte voor een kernversterkend project dat expliciet gericht is op het aanscherpen van de eigenheid van het dorp als woon- en verblijfsmilieu. Aldus de uitbouw van een sterk en compact centrum waarbij hoogwaardige publieke ruimte en kwalitatieve verblijfsplekken vooropstaan, hetgeen leidt tot een verbeterde leesbaarheid van de kern.
Verdichten is hierbij geen doelstelling op zich, het is eerder een middel. Het uiteindelijke doel is het verbeteren van de leefkwaliteit en zorgen voor een aangename woonomgeving. Kernversterking zet niet noodzakelijk in op kwantitatieve groei van het dorp, maar eerder op het versterken van centraliteit, nabijheid, herkenbaarheid en op een noodzakelijke kwaliteitsslag. Ook kan gesteld worden dat kernversterking en verdichting van nature gepaard gaan met een verhoogde bouwactiviteit. Een nieuwe ontwikkeling betekent een kans om het uitzicht van de dorpskern te verbeteren. Hierbij dient er voldoende aandacht te gaan naar beeldkwaliteit, materialiteit, inplanting en integratie in de omgeving en de inrichting van de open ruimte.
Daarbij dient de nodige aandacht te worden besteed aan de activiteiten die plaats vinden in de publieke ruimte, namelijk ontmoeting, verkeer, ontspanning, rust, kunst, ... Een ruimte waar mensen zich thuis voelen en die een veiligheid en verblijfskwaliteit aanbiedt aan al de verschillende gebruikers. Publieke ruimte gaat hier niet enkel over individuele plekken zoals parken en pleinen. Een goede publieke ruimte is een netwerk van plekken én verbindingen. Hier ligt dan ook de uitdaging om een goede analyse te maken van de huidige publieke ruimte en daarbij het potentieel ervan in kaart te brengen. Die verbindingen dienen kwalitatief te worden ingericht om het project als schakel te vestigen in een ruimere context. Het kerkenbeleidsplan kan hierbij een leidraad zijn om de ruimte een ruimere verblijfskwaliteit te bieden.
Hierbij dringt ook het belang aan van een autoluwe woonkern, hetgeen zich vertaalt in een woonomgeving met voldoende verblijfsplekken, een publieke ruimte die toegankelijk en aangenaam is voor alle gebruikers en waar de leefkwaliteit hoog is voor alle bewoners. Autoluw betekent niet autovrij: de kern moet bereikbaar blijven voor bewoners en leveranciers. Maar autoluw betekent wel dat er minder parkeerruimte op straat aanwezig is, dat doorgaand verkeer geweerd wordt waar mogelijk en dat bezoekersverkeer wordt gebundeld. In de omgeving van de School- en sportinfrastructuur zijn hier reeds inspanningen geleverd om de fietser voorrang te geven. De fietsstraten zorgen ervoor dat het beeld van koning auto grotendeels verdwijnt.
Kortom, de doelstellingen van het project zijn divers. Een geïntegreerde aanpak is van belang om een duurzame, gedragen centrumontwikkeling voorop te stellen. Ons doel is om een rendabele en een zowel landschappelijk als stedenbouwkundig verantwoorde ontwikkeling van het centrum voorop te stellen. Het is van belang dat er een synergie ontstaat tussen zowel bestaande en toekomstige functies met respect voor de omliggende gebouwen.
Kernversterking ambieert immers langdurige en verreikende verbeteringen en veranderingen van de kern, haar ruimtelijke structuur, winkelapparaat, mobiliteitsorganisatie, gemeenschapsgevoel, ... Dit zijn veranderingen die de volledige bandbreedte van de maatschappij bestrijken. Bij die transitie krijgen planning en beleid een belangrijke rol, maar ze kan pas echt succesvol zijn als dat gecombineerd wordt met coproductie, communicatie, kwaliteitsmonitoring... het een werkproces waarbij bottom-up en top-down processen hand in hand moeten gaan.
Bovenstaande doelstellingen lijken abstracte elementen voor een stedenbouwkundig proces van kernversterking, maar ze zijn essentieel als we willen kijken naar de mogelijkheden voor deze transitie. Ze bieden een houvast voor de ambities van deze strategische site, gevestigd in de dorpskern van Kinrooi.